Haber : Ferhat BilmeceFotoğraf : Burak Süsen ADANA (GÜNAYDIN) – Adana’da bir zanaatı devam ettiren 20 yıllık bağlama ustası Eser Kurt, bağlama ustalarının artık eskisi kadar çırak bulamadığını söyledi.Eski çırakları mumla aradıklarını dile getiren Kurt, “Bu mesleğe 18 yaşından sonra başladım. Önce çalarak başladım. Daha sonra ise üretmeye yöneldim. Baba mesleği olduğundan dolayı babamın sayesinde başladım. Kendi çapımızda ufak tefek uğraşırken birde baktık ki bu işin içinde bulduk kendimizi. 2014'ten belli Mercan Saz Evi olarak Taşa İş Hanı’nda bağlama üretiyoruz. 2 Çocuk babasıyım. Aynı zamanda belediye konservatuarında da bağlama çalıyorum. Günümün geri kalan bölümünü de burada bağlama üreterek geçimimi sağlıyorum.” dedi17 yaşına kadar eline bağlama almadığını ve bir gün bir amcasının dediği bir söz sayesinde bu işe yöneldiğini belirten Kurt “Amcamın ''sen öğrenemezsin, sen yapamazsın” gibisinden dediği laflardan dolayı bende hırs oluştu. İlk önce bağlama çalmayı öğrendim sonradanda bağlama yaptırdığımız atölyelerde baktım ki istediğimiz gibi olmuyor ve bizde bu mesleğe yöneldik kendi kendimize yapmaya başladık. Babam ve annem vesile oldu. Böylece başlamış olduk.” diye konuştu. “ÜÇÜDE FARKLI AĞAÇLARDAN YAPILIYOR” Çeşitli evrelerden geçerek elimize ulaşan bağlamanın üretiminden bahseden Eser Kurt “Önce kasa kısmı dediğimiz tekne kısmı tabi yaprak bağlamada 2 türlü tekne kısmı var. 1 yaprak bağlama 18,20 parçadan oluşuyor. Çıtaların eğilmesi, önce ıslatılıp sonradan eğilmesi, kalıp haline konulması, sonrada tutkallanması, kalıplar var ona göre çiziliyor, ondan sonra tekneyi biz dışarıdan söylüyoruz kasa kısmını, onu yapan ustamızda ayrı. Bizde geri kalan iş önce sap takılıyor sonra kapak takılıyor ondan sonra ise yontma işlemine başlıyoruz, yontama işleminin ardından cila zımpara filan derken bir bağlamanın bitmesi nereden baksanız 2,3 ayı buluyor.” Diyerek ; “Bağlama esasında tekne, kapak, ve saptan oluşan 3 parçadan oluşuyor. 3 üde farklı ağaçlardan yapılıyor. Mesela tekne kısmı dut dediğimiz oyma tek parça olur ya da ardıç yaprak, mesela kapak kısmını ele alalım sap kısmı da akgürgendir üçü de farklı ağaç ve mesela kapaktan tekne yapamazsınız veya tekneden kapak veya sap yapamazsınız. Hepside farklı özelliklerde olan ağaç. Üçünü de birleştirdiğin an, üçünü de kaliteli güzel bulduğun an, güzel bir işçilik verdiğin zaman çalmaya doyamazsın.” Şeklinde konuştu. “BAĞLAMANIN ZATEN KENDİ İÇERİSİNDE BİR AİLESİ OLMAKTADIR” Bağlamanın zaten kendi içerisinde bir ailesi olduğunu söyleyerek bağlamanın çeşitlerini anlatan Kurt “Mesela en ufak cura dediğimiz bağlamadan başlıyor, işte karadüzen dediğimiz tambura, divan bağlama, kısa bağlama dediğimiz çöğür bağlama işte şelpesi var bunun darklı mızrapsız çalma tekniği var. Yani aile olarak sunduğumuzda 4,5 çeşit bir bağlamadan bir bağlama sunularak yapılıyor.” Diyerek kendi yaptıkları bağlamaların fiyat ücretlerinin talebe göre 500 ila 3000 TL arası değiştiğini söyledi. “BAĞLAMA ÇALDIĞINIZ ZAMAN İNSANLAR SİZE SAYGI DUYUYOR” Bağlama çaldığımızda tamamen ruh yapımızın, insanlara bakış açımızın ve hayata bakışımızın değiştiğini ifade ederek bağlamanın insan üzerindeki faydalarını anlatan Eser Kurt “Daha farklı olursunuz. O dediğimiz 6. his yani böyle farklı bir his oluşuyor, yani böyle nasıl diyebilirim hani direk bakmayıp da dolaylı yollardan, duygusal ve daha geniş düşünebiliyorsunuz, insanlar size daha farklı yaklaşabiliyor, bağlama çaldığınız zaman insanlar size saygı duyuyor. Mesela benim 2 tane oğlum var keşke bağlama çalsalar isterim. Çünkü bağlama çalarak yetişen yada bir enstrüman çalarak yetişen bir nesil çok farklı oluyor. Mesela çalan ve çalmayan 2 çocuk olsa çalan her zaman ondan daha önde olur, her şeyi ile çok zeki çocuklar oluyor mesela beyin olarak çok iyi çalışıyor, her şeye daha güzel ve geniş bakıyor, pozitif bakıyor, ruh yapısı daha iyi oluyor. Örneğin bugün çok kötü bir gün geçirdiniz işte biraz stres dolu bir gün geçirdiniz, eve gidip 10 dakika bağlama çaldığınızda insan kendini deşarj ediyor rahatlıyor. Onun sesini tınını bile duymanız yetiyor. Biz meslek icabı olduğumuz için pek şey yapamıyoruz ama normal insanlar hani başka bir işle uğraşanlar ve bağlamayı da ekstradan hobi olarak çalan insanlar çok kendini deşarj ediyor ve bir sürüde şuanda talep var.” “TEK SORUNUMUZ ÇIRAK BULAMIYORUZ “ Tek sorunlarının çırak bulamamak olduğunu ve bunun sebebinin ise üniversitelerde olduğu gibi liselerde de çalgı yapım bölümlerinin olmamasına bağlayan ve aynı zamanda okul eğitiminin 8 yıldan 12 yıla çıkarmasından dolayı çırak bulamadıklarına yakınan Bağlamacı Eser Kurt Son olarak sözlerini “Berberde çırak bulamıyor, marangozda bulamıyor, tamircide bulamıyor. Ama üretmezsek hep dışa bağımlı kalırsak ne olacak bilmiyorum mesela Allah gecinden versin yarın biz yaşlandığımızda bu dünyadan göçüp gittiğimizde arkamızdan bu dükkanı bırakıp gidebilecek kimseyi bulamıyoruz. Toplumumuzda da olamayacak. Çünkü bağlama uluslararası bir enstrüman değil, gitar keman değil, başka ülkelerde de yapılabilen bir enstrüman değil sadece Anadolu’ya has olan bir kültür. Ha genç kardeşlerimiz oluyor, şuana kadar 5 çırak yetiştirdim hepside okudu müzik öğretmeni oldu ya da başka bölümlerde kendilerini yetiştirdiler.” diyerek noktaladı.
ADANA
17 Ekim 2017 - 08:33
Bağlama ustaları çırak bulamıyor
Adana’da kendi bağlama atölyesinde 20 yıldır hem saz üretip hem de çalan Eser Kurt, kaliteli bir sazın 2-3 ayda tamamlanabileceğini söyledi.
ADANA
17 Ekim 2017 - 08:33