Travma sonrası stres bozukluğu, travmatik bir olay sonucunda meydana gelebilen ruhsal bir rahatsızlıktır. Travmatik olaylar, bir kişinin kendisinin veya başkalarının güvenliğini tehdit eden aşırı tehlikeli ya da korku veren durumlardır. Bu durumlar arasında doğal afetler, büyük kazalar, savaşlar, ölümcül hastalıklar ile bedensel ya da cinsel şiddet sayılabilir. Eğer bir veya birkaç travmatik durumun sonucunda kişi mağdur durumdaysa ya da başka birinin başına gelen korkunç bir olaya (örneğin ağır bir trafik kazası) tanık olmuşsa, travma sonrası stres bozukluğu (TSSB) oluşabilir.Travma sonrası stres bozukluğu yaşayan kişiler, sık sık olayı yeniden yaşıyormuş gibi görüntüler (flashback) ya da olayla ilgili kabuslar görebilir. Bunun yanı sıra rahatlamak, konsantre olmak ve uyumak gibi sıradan şeyler zorlaşır. Kendilerini, sevdikleri kişilere karşı yabancılaşmış gibi hissederler. Bu durumda travma sonrası stres bozukluğundan söz edilebilir.
Travma Sonrası Stres Bozukluğu Belirtileri
Travma sonrası stres bozukluğunun başlıca belirtileri şu şekildedir:· Travma anılarından kurtulamamak: Çok rahatsız edici olan travmayı tekrar yaşıyormuş gibi görüntüler (flashback), beklenmedik şekilde oluşur. Kâbuslar görmek, olayı hatırlatan herhangi bir şey olmasa bile sürekli akla gelmesi, olayı hatırladığında çarpıntı ve terleme gibi bedensel rahatsızlıklar meydana gelir.· Aşırı derece tetikte olma hali: Uyumak ve odaklanmada zorlanmak, tedirgin hissetmek, hızlıca sinirlenmek ve öfkelenmek, ufak seslerle irkilmek gibi belirtiler ortaya çıkar.· Travmayı hatırlatan durumlardan uzak durmaya çalışmak: Duygusal olarak uyuşuk halde olma ve travmayı hatırlatan insanlardan, olaylardan, aktivitelerden kaçınma davranışı oluşur.Eğer travma sonrası stres bozukluğu olan bireyin yaşadığı sorunlar bir aydan daha uzun süre devam ederse ve sosyal hayatındaki işlev görme becerisinde ciddi sorunlar oluşursa, travma sonrası stres bozukluğu tanısı konulabilir.
Travma Sonrası Stres Bozukluğu Tedavisi
Travmatik olaylardan, herkes aynı oranda etkilenmez. Bu nedenle travma etkilerini ortadan kaldırabilmek için herkesin ihtiyacına göre farklı tedavi yaklaşımlarının planlanması gerekir. Travma sonrası stres bozukluğu tedavisinde hem ilaçların hem de psikolojik tedavilerin etkili olduğu bilinir.· İlaç Tedavisi: TSSH tedavisinde antidepresan ilaçlar, birçok belirtiyi yatıştırmakta oldukça etkilidir. Tedavinin mutlaka doktor kontrolünde sürdürülmesi ve ilaçların doktorun önerdiği süre ve dozda kullanılması gerekir.· Psikolojik Tedavi: Psikolojik tedaviler arasında etkili olduğu kanıtlanan bilişsel-davranışçı terapi, kişinin belirtilerinin devam etmesine neden olan hatalı düşüncelerin sağlıklı düşüncelerle değiştirilmesini hedefler.
www.mutluyasam.com.tr sitesi üzerinden
online psikolog ve online terapi hizmeti alabilir, travma sonrası stres bozukluğu sürecini kısa sürede atlatabilirsiniz.