DEHB’Lİ ÇOCUKLARDA ŞEKER TÜKETİMİ NEDEN KISITLANMALIDIR?
Dikkat eksiliği ve hiperaktivite bozukluğu olan çocuklarda aşırı şeker tüketimi, genellikle şu semptomları etkileyebilir:
DİKKAT DAĞINIKLIĞI: Şeker tüketimi, odaklanma güçlüğüne neden olabilir.
İRRİTABİLİTE: Şekerin ani enerji artışları ve düşüşleri, çocuklarda duygusal dalgalanmalara yol açabilir.
HİPERAKTİVİTE: Şekerin uyarıcı etkileri, huzursuzluk ve aşırı enerji seviyelerine neden olabilir.
ZİHİNSEL PERFORMANS DÜŞÜŞÜ: Şeker tüketimi, bilişsel işlevlerde geçici düşüşlere neden olabilir.
Ancak, her çocuğun tepkisi farklı olabilir ve genel bir kural olmamakla birlikte, bu semptomlar genellikle bireysel özelliklere bağlı olarak değişebilir. Diyetisyen, çocuğun beslenme ihtiyaçlarını en iyi şekilde değerlendirebilir.
DEHB’Lİ ÇOCUKLARDA SÜT TÜKETİMİNİ KISITLAMALI MIYIZ?
Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB) olan çocuklarda süt tüketimi konusunda genel bir kural bulunmamakla birlikte, her çocuğun toleransı farklıdır. Bu nedenle, süt tüketiminden kaynaklanan potansiyel etkiler çocuktan çocuğa değişebilir. İşte dikkate almanız gereken bazı önemli noktalar:
Laktoz İntoleransı:
- Bazı çocuklar, süt içinde bulunan laktoz şekerini sindiremeyebilirler. Laktoz intoleransı, süt tüketimi sonrasında karın ağrısı, gaz ve ishal gibi belirtilerle kendini gösterir. Bu durumu düşündüğünüzde, alternatif süt ürünleri veya laktozsuz sütler düşünülebilir.
Alerjik Reaksiyonlar:
- Bazı çocuklar süt proteinine karşı alerjik olabilir. Süt alerjisi, ciddi olabilen reaksiyonlara yol açabilir. Süt ürünlerini çocuğunuzun diyetine eklemeye karar verirken, olası alerjik reaksiyonları göz önünde bulundurmalısınız. Alerji durumu varsa, alternatif süt ürünleri veya diğer kalsiyum kaynakları düşünülebilir.
Kalsiyum İhtiyacı:
- Süt, kalsiyum açısından zengin bir kaynaktır ve çocukların kemik sağlığı için önemlidir. Ancak süt dışındaki kaynaklar da kalsiyum sağlayabilir. Brokoli, badem, somon ve portakal gibi diğer gıdaları da diyetlerine eklemek, çocuğunuzun kalsiyum ihtiyacını karşılamasına yardımcı olabilir.
Dikkat Çekici Katkı Maddeleri:
- Hazır süt ürünleri içinde eklenmiş şeker, renklendirici ve katkı maddeleri bulunabilir. Bu tür ek maddelerin, DEHB belirtilerini artırabilme potansiyeli olduğuna dair bazı araştırmalar bulunmaktadır. Dolayısıyla, paketli süt ürünlerini seçerken içerik etiketlerini dikkatlice okumak önemlidir.
Her çocuğun durumu farklıdır, bu nedenle süt ve süt ürünleri tüketimi konusunda en iyi kararı almak için çocuğunuzun sağlık durumu, alerjileri için hekim ile ve beslenme ihtiyaçları konusunda beslenme uzmanı ile konuşmanız önemlidir. Sağlıklı bir diyet, çeşitli besin kaynaklarından alınan dengeli besinleri içermelidir.
DEHB’DE KAZEİNSİZ-GLUTENSİZ DİYET UYGULAMAK DOĞRU MUDUR?
Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB) olan çocuklar için kazeinsiz ve glutensiz diyetin uygunluğu konusunda bilimsel bir genel uzlaşı bulunmamaktadır. Her çocuğun durumu farklıdır ve bu tür diyet değişiklikleri, çocuğun bireysel ihtiyaçlarına ve sağlık durumuna bağlı olarak değerlendirilmelidir.
Ancak, bazı aileler ve bazı uzmanlar, kazeinsiz (süt proteini) ve glutensiz diyetin DEHB belirtilerini hafifletebileceğine inanmaktadır. Bu düşünce, çocuklarda bazı besin intoleranslarının, bağışıklık sistemine veya sinir sistemine olumsuz etki ederek DEHB belirtilerini tetikleyebileceği fikrine dayanmaktadır.
1. Bireysel Yanıtlar Değişebilir:
Her çocuk farklıdır ve kazeinsiz ve glutensiz diyetin etkileri bireyden bireye değişebilir. Bir çocuğun bu diyet değişikliklerine nasıl yanıt vereceği konusunda bir garanti yoktur.
2. Diyet Değişiklikleri ve Besin Dengesi:
Kazeinsiz ve glutensiz diyet, çocuğunuzun bazı önemli besin gruplarından alımını sınırlayabilir. Bu nedenle, diyetin dengeli ve besleyici kalmasına dikkat etmek önemlidir. Kalsiyum ve lif gibi önemli besin maddelerinin yeterli alımı sağlanmalıdır.
3. Uzman Gözetimi:
Eğer çocuğunuz için kazeinsiz ve glutensiz diyet düşünüyorsanız, bir sağlık profesyoneli veya beslenme uzmanının rehberliği önemlidir. Uzmanlar, çocuğunuzun beslenme ihtiyaçlarını değerlendirebilir ve diyet değişikliklerinin uygunluğunu değerlendirebilir.
4. Bilimsel Destek Eksikliği:
Şu anki bilimsel araştırmalar, genel olarak DEHB'li çocuklar için kazeinsiz ve glutensiz diyetin genel etkinliği konusunda belirsizdir. Bazı durumlarda bu diyet değişikliklerinin faydalı olabileceğini gösteren çalışmalar vardır, ancak bu konuda daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır.
Özetle, çocuğunuz için kazeinsiz ve glutensiz diyetin uygun olup olmadığını belirlemek için bir beslenme uzmanı ile görüşmek önemlidir. Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu gibi durumlar multidisipliner bir yaklaşım gerektirir ve uzmanlar, çocuğunuzun bireysel ihtiyaçlarını en iyi değerlendirebilecek kişilerdir.
Unutmayın ki her çocuk farklıdır ve bu öneriler herkes için uygun olmayabilir. Bu nedenle, çocuğunuzun beslenme ihtiyaçları konusunda bir uzmana danışmanız önemlidir. Sağlıklı beslenme, DEHB'li çocukların genel sağlıklarını desteklemenin önemli bir parçasıdır.
DEHB’Lİ ÇOCUKLARDA SAĞLIKLI BESLENME DAVRANIŞLARI İÇİN EBEVEYNLERE ÖNERİLER
Örnek Olun:
- Sağlıklı beslenme alışkanlıkları kazanmak için çocuğunuza örnek olun. Onlar ile sağlıklı yemekleri hazırlamak ve tüketmek, olumlu bir etki bırakabilir.
Beraber Alışveriş Yapın:
- Market alışverişlerine çocuğunuzu dahil ederek, sağlıklı gıdaların seçilmesi konusunda onları bilinçlendirin. Sebzeler ve meyveler arasında seçim yapmalarına olanak tanıyın.
Yemek Zamanlarını Keyifli Hale Getirin:
- Ailece yemek yeme zamanlarını keyifli ve rahat bir ortamda geçirin. Bu, çocuklara yemekle pozitif duygusal bağlar kurmalarına yardımcı olabilir.
Renkli ve Çeşitli Sunumlar:
- Yemekleri renkli ve çekici bir şekilde sunun. Farklı renk ve dokulardaki besinleri içeren tabaklar, çocukların ilgisini çekebilir.
İşbirliği Yapın:
- Çocuğunuzla birlikte yemek planları yapın ve onların tercihlerini göz önünde bulundurun. Onları karar alma sürecine dahil etmek, katılımlarını artırabilir.
Küçük Adımlarla Başlayın:
- Beslenme alışkanlıklarını değiştirmek için büyük değişiklikler yerine küçük adımlarla başlayın. Örneğin, haftada bir gün sağlıklı bir atıştırmalık seçimi yapabilirsiniz.
Sevilen Yemekleri Sağlıklı Hale Getirin:
- Sevdikleri yemekleri sağlıklı malzemelerle hazırlayarak, besleyici içerikleri artırabilirsiniz. Örneğin, sebzeli pizza veya tam buğday makarna kullanarak spagetti…
Teşvik Edici Geri Bildirim:
- Olumlu davranışları teşvik etmek için çocuğunuza övgülerde bulunun. Sağlıklı seçimleri takdir ederek, olumlu motivasyon sağlamış olursunuz.
Düzenli ve İyi Planlanmış Öğünler:
- Düzenli ve iyi planlanmış öğünler çocuğunuzun açlık ve tokluk hissini dengelemeye yardımcı olabilir.
Ailece Fiziksel Aktiviteler:
- Sağlıklı bir yaşam tarzını desteklemek adına ailece fiziksel aktiviteleri günlük rutin haline getirin. Bu, genel sağlıklarını olumlu yönde etkileyebilir.
Beslenme alışkanlıkları değişiklik gösterse de sabırlı ve olumlu bir yaklaşım ile çocuğunuzun bu alışkanlıkları benimsemesine yardımcı olabilirsiniz.