Tarih boyunca hangi milleti ele alıp incelersek inceleyelim bir çeşit bayramı vardır.Genellikle bayram milletin tabii olduğu din ile bağlantılı olduğu görülür. Türk milletinin tarihsel olarak bayram seyrine baktığımızda örf olarak kutladıkları günler ve tabii oldukları dinin özel günleri vardır.Hunlar’ın devlet büyüklerinin her yılın başında hükümdarın karargâhında toplanarak yer ve gök tanrılarına kurban kestikleri, beşinci ayda da Ötüken’e yakın bir yerde yine kurban kesildiği ve büyük törenler tertip edildiği örnek olarak verebiliriz.Türklerin İslam dinine girmesiyle birlikte kendi örf/âdetleriyle birlikte İslam dininin güzelliklerini de benimsemiştir. Bu güzellikleri kendi örfüyle harmanlayarak Türk-İslam sentezi doğmuş , Türkler kendi kültürü İslam dinini seçmesinden sonra devam ettirmiş bunların yanına İslam’ın güzelliklerini eklemiştir. İşte İslam dininin güzelliklerinden biride ‘Bayram’ olarak bildiğimiz özel/kutsal günlerdir.
Dîvan-ı Lugati't-Türk'te Kaşgarlı Mahmud bayram kelimesinin kökünü "bezrâm" olarak vermiş. Pehlevi Farsçası'nda "sevinç ve eğlence günü" olarak geçmiştir. Farsça'ya eski Türkçe'den geçtiğini söyleyenler de vardır.
Bayram kelimesinin Arapçada karşılığı ise “âdet halini alan mutluluk ve üzüntü; bir araya toplanma günü” anlamlarıyla karşılanan îddir (el-ʿıyd/العيد). Bu kelimenin aslının ise ʿıvd (عود) olduğu ve “tekrar dönmek” anlamını taşıdığı bilinmekte ve bu durum bazı edebiyatçılar tarafından, “çünkü o her yıl yeni bir sevinçle döner” şeklinde yorumlanarak mevsimlerin dönmesine bağlanmaktadır.
Dinî ve sosyal olmak üzere iki yönü bulunan ramazan ve kurban bayramı kutlamaları Asr-ı saâdet’te musallâ adı verilen geniş bir alanda, kadınların ve genç kızların da (bk. Tirmizî, “Cumʿa”, 36) katıldıkları bayram namazı ile başlardı. Hz. Peygamber’in, bayramların kalabalıkla ve büyük bir coşku içinde kutlanmasını arzu ettiği hatta bu arada silâhlarla yapılan folklorik gösterilere dahi izin verdiği ve Mescid-i Nebevî’nin toprak zemini üzerinde bir grup Habeşlinin oynadığı mızrak-kalkan oyunlarını eşi Hz. Âişe ile birlikte seyredip Hz. Ömer’in müdahalesini de doğru bulmadığı bilinmektedir (bk. Buhârî, “ʿÎdeyn”, 2; Müslim, “Ṣalâtü’l-ʿîdeyn”, 22; Nesâî, “Ṣalâtü’l-ʿîdeyn”, 34, 35). Ayrıca kendisi seyretmemekle birlikte Hz. Âişe’nin yanında câriyelerin def çalıp oynamalarına da izin vermiştir (bk. Buhârî, “ʿÎdeyn”, 3; Müslim, “Ṣalâtü’l-ʿîdeyn”, 16-20). Hz. Peygamber’in ramazan bayramlarında musallâya çıkmadan önce hurma yeme âdeti bir sünnet telakki edilmiş ve
bu telakki bayramda tatlı ikramı geleneğini doğurmuştur.
Günümüze gelince yine bir bayramın arifesindeyiz. Bu bayram öyle bir bayram ki sessiz, buruk ve boynu bükük... Bu sebeple de Covid-19 sebebiyle ülkemizde bayram günlerinde sokağa çıkma yasağı ilan edildi. Bayram namazı ve bayramlaşma ziyaretleri maalesef ki olmayacak. İşte bu sebepten dolayı bu bayram sessiz,buruk ve boynu bükük…
Peki bu bayramda ne yapmalıyız ?
Bayram namazının ve bayramlaşma ziyaretlerinin olmayacağı bu bayramda naçizane fikrim: Sanki bayram namazı kılanacak gibi erkenden kalkıp abdest alarak evde kuşluk namazı(Duha namazı ) vb. namaz kılınabilir. Genellikle Bayramlarda ziyaret edilen büyüklerimizin mezarlıkları bu sene ziyaret edilemeyeceğinden, evde olunduğu müddetçe yakınların ruhlarına Fatihalar, yasin-i şerifler, dualar okunabilir.
Erkenden ev içerisinde bayramlaşma merasimi yapılabilir.
Çeşitli iletişim araçlarıyla görüntülü bir şekilde aile büyüklerimizi, dostlarımızı arayıp en içten duygularla bayramlaşma yapılabilir.
Bayramlar küslüklerin ortadan kaldırıldığı gündür varsa şayet dargınlıklar, küskünlükler bu bayramda karşı tarafın aramasını beklemeden arayarak gönül alabiliriz.
Bayramlar hiçbir zaman kabuğuna çekilme, tatile çıkma olmadığından özellikle bu bayram daha çok manevi yakınlık, içermelidir. Bu virüs belki de bize dostluk bağlarının ve sıla-ı rahimin kıymetini gösterecektir.
Bayramda aile fertlerimize hassas olalım kırmayalım/kırılmayalım.
Rabbim bütün Dünyayı etkisi altına alan bu virüsten bizleri korusun.
Değerli dostlarım, büyüklerim en içten duygularımla bayramınızı tebrik ederim .
Vesselam…
Ne kadar güzel yazmışsınız her zaman dinimizin ,sevdiklerinizin ve bayramlaşmanın değerini bilmemiz gerekiyor. Bu bayramda hiçbir yere gidip gelen yiyeceğiz Rabbim �yle istediği için böyle oldu İnşallah seneye bütün sevdiklerimizin kapısını çalıp herkesle bayramlaşmayı Rabbim nasip etsin
Ne kadar güzel yazmışsınız her zaman dinimizin ,sevdiklerinizin ve bayramlaşmanın değerini bilmemiz gerekiyor. Bu bayramda hiçbir yere gidip gelen yiyeceğiz Rabbim �yle istediği için böyle oldu İnşallah seneye bütün sevdiklerimizin kapısını çalıp herkesle bayramlaşmayı Rabbim nasip etsin
Bilgileriniz için teşekkür hocam.