Gogol, 1836’da kaleme almış ‘Müfettiş’i.
Beş perdelik oyunda; kente kılık değiştirmiş bir müfettişin geleceğini öğrenen belediye başkanı, bürokratlarından onun iyi ağırlanmasını ister. Yozlaşmış bürokratlığı seven yöneticiler, kentteki güzel giyimli birini müfettiş zannederler.
Oysa o kişi, bir toprak ağasının oğludur. Kumar yüzünden parasız kaldığı için bir handa uşağı ile borçlanarak kalmaktadır. Oyunun kahramanı, onu müfettiş sanan belediye başkanının ziyareti üzerine durumdan yararlanır.
Kendisine sunulan bütün ikramları kabul eder. Hatta belediye başkanının karısını ve kızını bile ayartır. Ve bir gün müfettişin sahte olduğu anlaşılır. Yöneticiler aldatıldıklarını anladıkları sırada kente gerçek müfettiş gelir.
*****
Seyhan Belediye Başkanı da, eski başkanın son üç yılının incelenmesi için İçişleri Bakanlığı'ndan müfettiş istemiş. Başkan CHP’li.
İmamoğlu Belediye Başkanı da, eski başkan hakkındaki yolsuzluk iddialarının araştırılmasını istemiş. O da MHP’li.
Müfettişi nereden talep etmişler; Ankara’dan.
Ankara neresi?
AKP’li yöneticinin oturduğu yer.
Hani, sundukları önerilerin dikkate alınmadığını söyleyen Adana vali yardımcısı var ya…
İşte onun, “Hoca bildiğini okuyor Ankara'dan” dediği yer.
Hoca’nın bildiğini okuduğu kent.
O kentten müfettiş gelecek. Güzel kıyafetli müfettişler.
Kimin geçmişini araştıracaklar; AKP’li başkanların.
Sen, ‘Hocanın bildiğini okuduğu Ankara’dan gel, hükümet yanlılarının geçmişini araştır.
Eski başkanlar da başlasınlar kendilerini savunmaya;
“Vallahi azizim…”
*****
Biz de göreceğiz müfettişlerin raporunu.
Seyhan’da 40 trilyon borç kimlere yapılmış, İmamoğlu’ndaki yolsuzluklar neler…
Müfettiş soracak.
Görgü’sünü geliştirmek için halkın parasıyla Avrupa’ya giden başkanlar cevap verecek.
O kadar ülke gezdikleri halde bulundukları yere bir Avrupai yatırım dahi yapmayan başkanlar cevap verecek.
Adana’ya kar yağmadığı halde kar yağıyormuş gibi para harcayan başkanlar cevap verecek.
Yıllık izin dahi kullanmayan personelleri (!), hiç çalışmadığı halde mesaiye kalıyormuş gibi gösterip onun bordrosunu görmezden gelen belediye başkanları cevap verecek;
“Vallahi azizim…”
*****
Gogol, ‘Müfettiş’ adlı eserinde Çarlık Rusya’sındaki yozlaşmış bürokrasiyi eleştirmiş. Büyük bir gol atmış o dönemin yöneticilerine…
Bürokratlar da öyle bir tepki göstermiş ki, Gogol ülkesini terk edip İsviçre’ye yerleşmiş.
Ya Türkiye’de yaşasaydı Gogol?
‘Mübarek’ ne goller atardı ama!
Şimdi yaşayıp göreceğiz hazırlanan raporları.
Yine hiçbir şey değişmeyecek!
Şikayetçi belediye başkanlarının yorgunluğu da…
Yanlarına kâr kalacak!