Doğumsal kalp hastalıkları yani kalpteki yapısal bozukluklar gebeliğin erken dönemlerinden itibaren oluşmaya başlarlar ve çoğu hamileliğin 20-25 haftalık aralığında bu oluşumu tamamlamış olurlar. Dolayısıyla en önemli teşhis aracımız kalp ultrasonu olan ekokardiyografi ile biz bu dönemlerde eğer var ise yapısal kalp hastalıklarının çok büyük bir kısmını, kalp yetersizliği durumunu ve anormal kalp atımları varsa bunları görebiliriz.
Peki her hamileye bakmalı mıyız? Bunu şu şekilde cevaplamak en doğrusu olacaktır. Eğer aşağıda belirteceğim durumlar var ise fetal ekokardiyografi dediğimiz gebelikte bebeğin kalbinin değerlendirilmesi işlemi mutlaka yapılmalıdır.
Bunlar:
1- Gebelik yaşının 35’ten büyük olması
2- Daha önce doğumsal kalp hastalığı olan bir bebeğin varlığı
3- Gebede diyabet hastalığı (şeker hastalığı) veya gebelik sırasında ortaya çıkan diyabet varlığında
4- Gebede bilinen kollajen doku, özellikle Lupus hastalığı varsa
5- Ailede bilinen genetik-kromozom hastalıkları varsa (down sendromu gibi)
6- Bebekte genetik-kromozom hastalığı şüphesi veya tanısı varsa
7- Anne özellikle nörolojik/psikiyatrik ilaç kullanmış, kullanıyor ise
8- Hamilelik döneminde kalp hastalığından şüphelenen doğum hekimlerinin yönlendirmesi sonucunda
9- Annenin gebelikte yoğun sigara/alkol/uyuşturucu kullanımı var ise
10- Gebelik yardımcı üreme yöntemleri ile (tüp bebek) gerçekleşmiş ise
11- Bebekte kalp atım anormalliği saptandı ise
Fetal ekokardiyografi ile özellikle ağır kalp hastalıklarının tanınması ile doğum ve sonrasında bebeğe hemen müdahale edilip edilmeyeceği saptanarak buna göre doğumun yeri belirlenir. Böylelikle acil anjio veya operasyon gereken bebeğin daha fazla hayata tutunması sağlanmış olacaktır. Yine kalp yetersizliği ve atım anormallikleri görüldüğünde bunların takibi ve ilaçla tedavisi veya doğum planı yapılarak bebeğin yaşam olasılığı arttırılacaktır. Henüz anne karnındayken kalp hastalıklarına anjio ve ameliyat ile müdahale gelişme aşamasındadır.
Bu nedenlerle fetal ekokardiyografi son derece önemlidir ve bu konuda çocuk kardiyoloji uzmanının deneyimli olması gereklidir. Bir de ultrasonografik tetkiklerin anneye ve bebeğe herhangi bir zararının olmadığını da belirteyim.
Tüm hamile kadınlara bebeklerini sağlıkla kucaklarına almalarını ve sağlıklı bir gebelik süreci geçirmelerini dilerim.