Covid-19 salgınında vaka sayıları binin altına düşerken, tüm dünyayı alarma geçiren Maymun Çiçeği virüsü (Monkeypox) yeni bir pandemi korkusuna sebep oldu. Ülkemizde henüz vakasına rastlanmasa da bulaşıcı bir hastalık olmasından dolayı ve henüz Covid-19 virüsünün bitmemesiyle birlikte ortaya çıkan bu yeni virüs yüzünden endişeler had safhada. Covid-19 virüsünün bizlere getirileri zorlu ve yorucu bir süreç oldu.Bu virüs ile tekrardan o günlere dönmenin korkusu ile yaşıyoruz maalesef ki..
Ülkemizde görülmemiş olsa bile bulaşıcı bir hastalık olması ve hızla yayılması sebebiyle oldukça tehlikeli bir boyutta ilerlemeye ve yayılmaya devam ediyor.
**
Avrupa ülkeleri ve ABD'nin de aralarında olduğu birçok ülkede ortaya çıkan bu virüs, seyahatlerin devam etmesi ve solunum yolu damlacıkları ile bulaşabilmesinden dolayı diğer ülkelerden gelenlerle birlikte bilzer için tehlike saçıyor. Bu konuda dikkatli olmalı ve doğru kaynaklardan bilgi edinerek gerekli tedbirleri almaya özen göstermeliyiz.
**
Maymun Çiçeği Virüsü; insana bulaştıktan sonra belirtilerinde gösterme süresi 5-21 gün arasında değişiyor.. Virüs ise kulukça süresinde değil, belirtileri gösterdikten sonra bulaşıyor.
Belirtileri ise; yüksek ateş, baş ağrısı, kas ağrıları, lenf düğümlerinde şişme, titreme ve halsizlik.
Ateşin ortaya çıkmasından sonra 1 ila 3 gün sonra hastaların yüzde 97'sinde, genellikle yüz ve vücudun diğer bölgelerinde başlayan kızarıklar meydana geliyor. Lezyonlardan önce ise deride döküntü, sonra kabarıklık (püstül) şeklinde çıkıyor. Püstülün 7 gün devam etmesinin ardından kabuklanma oluyor ve hastalık yaklaşık olarak 2-4 hafta içerisinde iyileşmeye başlıyor.
Hastalığın teşhisi ise lezyonlardan alınan sıvılarda PCR testi ile konuyor.
**
Acıbadem Üniversitesi Atakent Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. İftihar Köksal, virüs hakkında bizlere bilgi vererek şu önerilerde bulunuyor;
Maymun Çiçeği Virüsünün bulaşması; virüsle enfekte olan maymun, sıçan veya sincap gibi hayvanlar ve kemirgenlerin derisi ve vücut sıvıları ile temas edilmesiyle oluyor. Virüs insandan insana da bulaşıyor. Özellikle tahriş olmuş deri, küçük çizikler, solunum damlacıkları veya mukoza (gözler, burun veya ağız) yoluyla giriyor. Solunum damlacıkları genellikle birkaç metreden fazla hareket edemediği için uzun süreli yüz yüze temas olduğunda bulaşıyor. İnsandan insana bulaşması bu etkenlerin dışında vücut sıvıları ve cinsel ilişki yoluyla oluyor.
Covid-19 gibi ani mutasyona uğramıyor
Covid-19’un RNA virüsü olduğunu yani çok fazla mutasyona uğrayarak çok fazla yayıldığını, Maymun Çiçeği Virüsünün ise Covid-19’un aksine DNA virüsü olduğunu, bu nedenle çok fazla mutasyona uğramadığını belirten Prof. Dr. İftihar Köksal “Maymun Çiçeği aniden mutasyona uğrayarak insanlara bulaşması Covid-19 gibi kolay olmadığından pandemi beklentisi bulunmamaktadır” diyor. Ayrıca Covid-19’un havada asılı kalan virüsler nedeniyle bulaş riskinin çok daha fazla olduğunu, Maymun Çiçeği virüsünün ise havada asılı kalamadığından dolayı, bulaşması için uzun süre yüz yüze temas gerektiğini söyleyen Prof. Dr. İftihar Köksal, halen hastalığa karşı ilaçlar ve gerektiğinde devreye sokulabilecek aşısı olduğunu, bu nedenle paniğe kapılacak bir durum olmadığını vurguluyor.
Özel bir tedavisi yok
Hastalık özellikle bağışıklığı zayıf kişilerde ve çocuklarda şiddetli seyrederken, hayati riske de yol açabiliyor. Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. İftihar Köksal, günümüzde Maymun Çiçeği enfeksiyonu için özel bir tedavi bulunmadığını, hastalığın genellikle yaklaşık iki-dört hafta içinde kendiliğinden iyileştiğini belirterek şöyle konuşuyor: “Çiçek aşısı Maymun Çiçeğine karşı korumada en az yüzde 85 etkilidir. ABD’de uzmanlar ayrıca Maymun Çiçeğine maruz kaldıktan sonra aşılamanın hastalığı önlemeye veya daha az şiddetli hale getirmeye yardımcı olabileceğini ifade etmektedir. Çiçek aşısı günümüzde rutin uygulamada yer almayan bir aşıdır. Maymun Çiçeği hastalığının dünyada artışı söz konusu olursa çiçek aşısı ile aşılama için yeni bir karar alınabilir” diye konuşuyor.
Bu önlemlerle korunmak mümkün
Enfeksiyonun solunum ve temas yolu ile bulaşmasının önlenmesi için; şüpheli ve doğrulanmış vakalar için uygun solunum izolasyonunun şart olduğunu belirten Prof. Dr. İftihar Köksal “Kabuklanmış döküntüler bile bulaşıcı olduğundan dolayı yatak takımları ve giysiler gibi temas yoluyla enfeksiyondan kaçınmak için özen gösterilmesi gerekir. Ellerin mutlaka sık sık yıkanması ve hijyen kurallarına özen gösterilmesi korunmada en etkili yöntemlerdir. Sağlık çalışanlarına bulaşı engellemek için şüpheli vakaların dikkatle değerlendirilmesi ve hastalara ait numunelerin uygun koşullarda çalışılması gereklidir” diyor.
**
Halen devam eden bir pandemi süreci varken ortaya çıkan yeni virüsün hayatımızı alt üst etmemesi için dikaktli olmakta fayda var. Tedbirleri elden bırakmayalım ki tekrar eski kabus dolu günlere dönmeyelim.