Anayasa Mahkemesi'ne bireysel başvurudaki sorunlar masaya yatırıldı

Neşet KARADAĞ

ADANA(GÜNAYDIN)- Adana'da Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru Sisteminin Desteklenmesi Ortak Projesi kapsamında, Adana Bölge Adliye Mahkemesi ev sahipliğinde "Anayasa Mahkemesi’ne Bireysel Başvuruda Öne Çıkan Sorunlar" masaya yatırıldı. 
Bir otelde düzenlenen toplantıya çok sayıda hakim ve savcı katıldı. Toplantının açılışın da konuşan Avrupa Konseyi Ankara Program Ofisi Başkanı Michael İngledow, etkin bir bireysel başvuru mekanizmasının kurulması ve kuruluşundan itibaren bu sistemin Türkiye'deki sürdürülebilirliğinin sağlanması konusunda Anayasa Mahkemesi ile çalışmaların devam ettiğini söyledi. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin temelinde Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin (AİHM) ikincil olduğu ilkesinin yer aldığını ifade eden İngledow, "Yani taraf devletler bir ihlal iddiası olduğunda bunun giderilmesinden sorumlu yargı organları aracılığıyla yerel ve ulusal düzeyde sözleşmenin etkili bir biçimde uygulanmasını koruma ve izlemeden sorumlu ana aktörlerdir" dedi. 
Adana Bölge Adliye Mahkemesi Başkanı Hakan Kuzu da, bireysel başvurunun ek bir istinaf ya da temyiz yolu olmadığını söyledi. Bireysel başvurunun, temel hak ve özgürlükleri kamu gücünün işlem, eylem ya da ihmali nedeniyle ihlal edilen bireylerin diğer başvuru yollarını tükettikten sonra başvurdukları istisnai ve ikincil nitelikte bir hak arama yolu olduğuna dikkat çeken Kuzu,”Bireysel başvuru, kanun yolunda ortaya çıkan her türlü hukuka aykırılığın giderilmesi değil, ancak Anayasa’da işaret edilen haklardan birinin ihlali iddiası, bireysel başvuruya konu olabilmektedir” dedi. 
Bireysel başvurunun 40’tan fazla ülkede uygulandığını ifade eden Kuzu, sözlerini şöyle sürdürdü: 
“Bireysel başvuru kurumunun kabul edilmesindeki en önemli amaç, temel hak ve ihlallerinin iç hukukta ortadan kaldırılması ve buna bağlı olarak ülkemiz aleyhine Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne yapılan başvuruların sayısının azaltılmasıdır. Ayrıca, bireysel başvuru, ülkemizde insan haklarının etkin bir şekilde korunması suretiyle hukuk ve demokrasi standartlarının yükseltilmesine imkan sağlayacaktır.” 
Adana Bölge Adliye Mahkemesi Cumhuriyet Başsavcısı Sabri Beytorun ise, bu tür toplantıların, yüksek mahkemeler ile ilk ve ikinci derecedeki mahkemelerdeki hakim ve savcılar arasında diyaloğun geliştirilmesi, birbirlerinin bakış açılarını daha iyi anlamaları bu sayede insan hak ve özgürlüklerini daha iyi koruyan bir içtihat birliği oluşturmayı amaçladığını söyledi. Anayasa Mahkemesi’nin bireysel başvuru kararlarının Resmi Gazete ve Anayasa Mahkemesi’nin kurumsal internet sayfasında düzenli olarak yayınlandığını belirten Beytorun, “Biz uygulayıcılara yol göstermesi açısından önemli olan, emsal niteliğindeki bu kararların, düzenli takip edilip, vereceğimiz kararlarda göz önüne alınmasının, hak ihlalleri kararlarının azalmasına katkı sağlayacağına ve farkındalık yaratacağına inanıyorum” dedi. 
Daha sonra Anayasa Mahkemesi Bölümler Başraportörü Ayhan Kılıç, ‘Anayasa Mahkemesi’ne Bireysel Başvuru’, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kıdemli Hukukçu Zeynep Uçar Tagney ‘AİHM İçtihatları Işığında Ayanasa Mahkemesi Kararlarına Genel Bakış ve Kanun Yolu Şikayeti Kavramı’ konusunda bilgi verdi. 
2 gün sürecek olan toplantının birinci günündeki oturumlarda ‘Adli Yargılanma Hakkı Bağlamında Hakkaniyete Uygun Yargılanma Hakkı’, ‘Yaşam Hakkı ve İşkence-Kötü Muamele Yasağı Bağlamında Etkili Soruşturma Yükümlülüğü’, Kişi Hürriyeti ve Güvenliği Hakkı Kapsamında Gerekçeli Karar’ konuları tartışıldı. Toplantıya yarın da devam edilecek.