VURAL KÖSE
ADANA (GÜNAYDIN)- TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası (ZMO) Adana Şube Başkanı Semih Karademir, bölgelere göre tarım mastır planının yapılmaması nedeniyle ülke topraklarının gerektiği gibi kullanılamadığını söyledi. Ürünün tüketiciye ulaştığı fiyatının sadece yüzde 10’unun üreticinin eline geçtiğini, bunun da sadece üretim maliyetini karşıladığını belirten Karademir, üreticinin zarar ettiğini, tüketicinin de fiyatlardan ürün almak zorunda kaldığını bildirdi. Üreticilerin İspanya’da olduğu gibi kooperatifleşip ürünün pazarlanması sürecinde yer alması durumunda tüm bu sorunların ortadan kalkabileceğini ifade eden Karademir, devletin tarımda kooperatifleşmeyi zorunlu hale getirmesi gerektiğini söyledi. Karademir, “Böylece hem üretici zarar etmeyecek hem de tüketici de daha ucuz fiyattan ürün tüketmiş olacak” dedi.
TARIM MASTIR PLANI YOK
Ülke genelinde bölgelere göre tarım mastır planının olmadığının altını çizen ZMO Adana Şube Başkanı Semih Karademir, bu nedenle ülke topraklarının gerektiği gibi değerlendirilemediğini ifade etti. Adana’da narenciye gibi yüksek miktarlarda üretilen ürünlerin zaman zaman dalında kaldığını, üreticinin ve ihracatçının sıkıntı yaşadığını belirten
Karademir, “Örneğin tarım mastır planı Adana’da narenciye açısından yapılsa don riski olan yerlerde erkenci çeşitlerin, don riskinin olmadığı mikroklimal yerlerde geççi çeşitlerin dikilmesi sağlanabilir ve çok güzel pazar sirkülasyonu sağlayan ürün üretilebilir. Ancak bugün A çeşidi çok iyi fiyat yapıyorsa herkes o çeşide yükleniyor” diye konuştu.
DİKİLECEK ÇEŞİTLER PLANLANIP SEZON HAZİRANA KADAR UZATILMALI
Ağustos ayının ortalarında başlayan narenciye sezonunun sonuna gelindiğini aktaran Karademir, bu nedenle Adana’da birçok tesisin çalışmayacağını, paketleme evlerinin, ihracatçının sıkıntıya gireceğini vurguladı. Karademir, “İyi bir planlama yapılsa, bundan sonra dikilecek olan narenciye çeşitleri Ocak ayının ortasından mayısa, hazirana kadar dağıtılsa hem piyasa daha çok narenciye ürünü alacak hem de ihracatçımız her dönemde ürün satmış olacak” şeklinde konuştu.
PLANLAMA OLSA ÜRÜN DALINDA KALMAZ
Geçen yıl greyfurtun rekoltenin yüksek olmasından dolayı dalında kaldığını anımsatan Karademir, “Söylediğimiz anlamda bir planlama yapılmış olsa ihracatçımız ocak, şubat ve mart ayında limon, portakal, mandalinayla birlikte greyfurtu da ihraç edebilecek ve ürün dalında kalmayacaktı. Üretici de zarar etmeyecekti. Greyfurtun tüketim sirkülasyonuyla mandalinanınki bir değil. Hiç kimse bir TIR dolusu greyfurtu birden almaz ama 20 tonluk bir TIR’da 10 ton mandalinayı, 5 ton greyfurtu, 2 ton limonu, 3 ton portakalı bir arada gönderdiğiniz zaman karşı tarafa pazarlama şansınız daha yüksek olur. Bu nedenle ülkenin ve bölgemizin tarım mastır planlarının yapılması çok önemli” dedi.
ÇÖZÜM İSPANYA MODELİ KOOPERATİFÇİLİKTE
Türkiye’de yıllık ortalama 1 milyon 700 bin tonluk portakal üretiminin 500 bin tonunun Adana’da üretildiğine dikkati çeken ZMO Adana Şube Başkanı Semih Karademir, 500 bin ton ürünün bir anda tüketime sunulmasının mümkün olmadığının altını çizdi. Narenciye tüketiminin artırılması gerektiğini anlatan Karademir, dalında 35 kuruş olan portakalın İstanbul, Ankara gibi illerde 2-3,5 TL arasında satıldığını belirterek, fahiş fiyatların tüketimi azalttığını söyledi.
KOOPERATİFLEŞMEYLE ÜRÜN FİYATI YARIYA DÜŞER
Üreticiden 35 kuruşa çıkan ürünün tüketici tarafından yaklaşık 10 kat artışla satın alınabildiğini vurgulayan Karademir, ürün fiyatında istikrarın sağlanması gerektiğini ifade etti.
Karademir, “3,5 TL’ye satılan bir ürünün toplam fiyatından üretici ancak yüzde 10’undan nasipleniyor. O da ürünü sadece maliyetini karşılıyor. Yüzde 90’lık kısım aracılara gidiyor.
Bu nedenle fiyat istikrarının oluşması için müdahalenin yapılması gerekiyor. Bunun için de üreticinin demokratik bir şekilde kooperatifleşip pazarlamayı kendisinin yapması gerekiyor. İspanya modelinde olduğu gibi. Bugün üretici dalında 35 kuruşa satmayıp ürün, tüketiciye ulaşıncaya kadar bütün zincirde kendisi olursa emin olun İstanbul’daki tüketici bunu 3,5 liraya değil 1,5 liraya alacaktır. O zaman tüketim de artar” diye konuştu.
ÜRETİCİ DE TÜKETİCİ DE MEMNUN KALIR
500 bin ton ürünün birden satılmasının mümkün olmadığının altını çizen Semih Karademir, ürünün stoklanması için kooperatiflerle birlikte soğuk hava depolarının da kurulması gerektiğine işaret etti. Böylece hem ürünün dalında kalmasının hem üreticinin zarar etmesinin önüne geçileceğini, hem ürünün piyasaya sürülmesinin birkaç aya yayılacağını anlatan Karademir, “Böylece üretici memnun olacak, tüketici de daha ucuz fiyattan ürün tüketmiş olacak” dedi.
YASAYLA ZORUNLULUK HALİNE GETİRİLMELİ
Kooperatifleşme konusunda devletin üreticinin önünü açması gerektiğini vurgulayan .ZMO Adana Şube Başkanı Semih Karademir, 1995-96’lı yıllarda özerk sulama birliklerinin kurulmasının yükümlülük haline getirilmesi gibi üreticilerin kooperatifleşmesinin de yasayla zorunluluk haline getirilmesi gerektiğini savundu. Karademir, “O zaman birçok sorun çözülmüş olur” şeklinde konuştu.
Yorumlar
Kalan Karakter: