‘Şiddet, problemleri çözmede bir yol olarak kabul edilmemeli’

MUSTAFA ÖZKE

ADANA (GÜNAYDIN) – Çukurova Üniversitesi İletişim Fakültesi Radyo-Televizyon ve Sinema Bölüm Başkanı Doç. Dr. Nüket Elpeze Ergeç, Türkiye’de yapılan araştırmalarda, çocukların günde ortalama dört saat televizyon izlediğinin belirlendiğini belirterek, araştırmalarda televizyonun, değer sistemlerinin oluşumunda ve davranışların biçimlenmesinde güçlü bir etkiye sahip olduğunun görüldüğünü söyledi.

Ergeç, “Bununla birlikte günümüz televizyon programlarında şiddet öğesi içeren yapımlar ağırlıklı olarak yer almaktadır. Şiddetin sadece haber, dizi ve magazin programlarının yanında, çocuk kanallarında da önemli boyutta olduğu gözlemlenmektedir. Medya-çocuk ilişkisi üzerine araştırma yapılan konuların başında, şiddet gelmektedir. Şiddetin öğrenilen bir davranış olduğuna vurgu yapan Riches, şiddet eylemi sosyal gerçekliği pratik anlamda dönüştürmeyi hedefleyen ve bunu yaparken de içinde bulunduğu sosyalliğin düşünsel durumunu sergileyen bir yapıya sahip olduğunu belirtmektedir. Şiddetin kişiler üzerinde bir tepkisizlik yarattığı, giderek şiddetin problemleri çözmede bir yol olarak kabul edildiği, televizyonda izlenen şiddetin taklit edildiği ve televizyondaki karakterler ile şiddet gören arasında özdeşleşme kurulduğuna dair çok sayıda çalışma bulunmaktadır” dedi.

 Özellikle kendini koruma yeti ve bilincine sahip olmayan çocuklar için şiddet öğesi içeren yayınların çok daha yıkıcı ve onarılmaz sonuçlar ortaya çıkardığını söyleyen Ergeç, “Bu çerçevede, şiddetin öznesi olan çocuk üzerindeki simgesel, düşünsel veya fiziksel tahribatların giderilmesinin çoğu kez ise mümkün olmadığı söylenebilir.” şeklinde konuştu.

Ergeç şöyle devam etti: “Medya şiddetini önlemede, RTÜK akıllı işaretleri bir çözüm olarak sunarken, akademik çevreler medya okuryazarlığının yaygınlaşması için uğraş vermektedir. Bu çalışma, medya üzerinden çocuğun maruz kaldığı şiddetin önlenmesi için daha fazla neler yapılabilir konusuna yoğunlaşmayı amaçlamaktadır. Bu konun ne kadar önemli olduğunu tekrar gündeme getirmek amacıyla Türkiye’de ulusal çapta yayın yapan özel televizyon kanalında bir haftalık yayın akışında yer alan 24 farklı çizgi dizideki şiddet öğesi içerik analizi yöntemi ile incelenmiştir. Çalışma sonunda örneklem kapsamındaki dizileri izleyen çocukların, ortalama her 40 saniyede bir şiddet içeren eylemlere maruz kaldığı bulgulanmıştır. Ayrıca çalışma kapsamında, televizyondaki çocuk yapımlarında yer alan şiddet unsurları sınıflandırılmıştır. Elde edilen bulgular sonucunda çalışma, çocukların televizyon izlerken şiddetin etkilerinden korunma yollarının birçok farklı disiplinlerle işbirliği ile uzun soluklu çalışmalarla önlenebileceğini çözüm olarak sunmuştur”.