Ya 30 Ağustos olmasaydı!

MUSTAFA ÖZKE

ADANA (GÜNAYDIN) – Dumlupınar'da Mustafa Kemal Atatürk’ün başkumandanlığında zaferle sonuçlanan Büyük Taarruz'un adıdır 30 Ağustos… 1922'de kazanılan zafer, Türkiye ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde her yıl resmi, ulusal bir bayram olarak kutlanıyor.

Seyhan Belediye Başkanı Zeydan Karalar da 30 Ağustos Zafer Bayramı’nın anlam ve önemini anlatmak için Adana’nın dört bir yanını Yunanca, İngilizce ve Fransızca afişlerle donattı.

Başkan Karalar, “Eğer 30 Ağustos'ta savaşı Yunanistan, İngiltere, Fransa kazansaydı bu duyuru bu şekilde yapılacaktı.” diyor. Seyhan Belediyesi böylece önemli gün ve bayramlarda dikkat çekici afişlerine bir yenisini daha eklemiş oluyor.

PAŞA’NIN ASKERİ DEHASI

Öte yandan Prof. Dr. İlber Ortaylı, 30 Ağustos’u anlamakta zorlananlar için şu açıklamasıyla dikkat çekiyor: “1922 yılı 30 Ağustos’u; Başkumandanlık Muharebesi’nin kazanıldığı, Yunan Orduları’nın askeri ve stratejik anlamda dağınık olarak ricata başladığı gündür. Ricat tekniği çok daha fazla savaş tecrübesine sahip Türk ordularında bile aslında Kurtuluş Savaşı’nın 1921 yılı içindeki safahatında tam anlamıyla öğrenilmiştir. 1922 Ağustos’unda bu nedenle Anadolu’daki ordularının yenilgisi başkomutan Trikopis’in tesliminden sonra birliklerin ricati bir kaos ve yangın yarattı. 1 Eylül’de Başkomutanlık emri ordulara ilk hedef olarak Akdeniz’i gösteriyordu, yani sonradan adı Ege Denizi’ne çevrilen denizin kıyılarını... Bu umulmadık bir gelişmeydi. Zira Kurtuluş Savaşı’nın başlarında hatta Sakarya Zaferi sırasında dahi birçok ciddi komutan ve Anadolu hareketini destekleyenler merkezi Anadolu, Karadeniz kıyıları, Çukurova ve Doğu Anadolu ile yetinmenin şimdilik daha gerçekçi bir strateji olduğunu düşünmüşlerdir. İzmir’in ve Bursa’nın kurtarılması idealinin bu kadar çabuk gerçekleştirilmesi Mustafa Kemal Paşa’nın askeri dehasıyla açıklanabilir.”