Acılarla dolu bir halk: Çerkezler

İbn-i Haldun'un yüzlerce yıl önce söylediği ‘Coğrafya kaderdir’ sözü, Çerkezlerin dağlık anayurtlarına benzer dağılan yaşamlarına yansımasıdır.
21 Mayıs 1864 bir şubat soğuğunda insanlık tarihinin en büyük sürgünlerinden biri olan Kafkas Çerkez sürgünü başlamış, evlerinden sıcak yataklarından ve yurtlarından koparılıp acılar ve ölümlere terk edilmiş bir halkın kara günüdür bugün.
 
*****
 
Çarlık Rusların sömürü istila ve barbarca anlayışlarına karşı asırlarca direnen onurlu bir halkın 1860’larda başlattığı bağımsızlık mücadelesini korkunç bir insanlık dışı yöntemle bastıran ve sonraları büyük göçe ya da mecburi sürgüne tabi tutulan tarihin en büyük ve en trajedik insanlık yürüyüşüne sahne bir 21 Mayıs 1864 gecesi yani bir halka reva görülen kara gün.
Büyük katliamlara maruz kalarak yersiz yurtsuzlaştırılmış olan ve hasta Osmanlı’ya zorla sürülen bu halk tekneler ve yıkık virane gemilerle başladıkları yolculukların trajedik ölümlere sahne olmuş hastalıklar yaşlı ve çocuk ölümleri ve denizde balıklara yem olmuş hayatlar.
 
*****
 
Acımasız soykırım ve sürgün sonucudur ki, günümüzde, büyük çoğunluğu Türkiye’de olmak üzere milyonlarca Çerkez hâlâ anayurdu dışında ve dünyanın 40 ülkesine dağılmış vaziyette, dilleri kültürleri ve yaşamları yok olma tehdidi altında.
Büyük trajediyle sürülen bu halklar gittikleri ülkelerde de başta anadillerinde eğitim olmak üzere birçok gerek yaşamsal ve gerekse kültürel baskıyla asimile edilmeye ve yaşadıkları toplumlara entegre edilmeye çalışılmakta yapılan bu uygulamaların en az sürgün kadar bir insanlık sucu olduğu da bilinmeli.
 
*****
 
Ülkemizde yaşayan Çerkez kardeşlerimizin başta anadillerinde eğitim olmakla beraber insan olmanın temel hakkı olan kendilerini ifade ve kültürel yaşamlarını kolaylaştırıcı bir takım haklarının verilmesi ve uluslararası arenada ana vatanlarına dönüşün mücadelesine tüm demokratik ülkelerin ortak çabasının gerekliliği dile getirilmeli.
Sürgün yollarında şahadete eren Çerkez kardeşlerimizi sevgiyle, saygıyla, rahmetle, muhabbetle ve dualarla anıyoruz. Ruhları şad mekânları cennet olsun.

akyolibrahim21@gmail.com