Her gün onlarca vatandaş, “Ben polis memuruyum, hesabınız tehlikede” diyerek kandırılıyor. Fakat asıl sorgulanması gereken dolandırıcılar değil; bankaların bu sistematik güvenlik zaafı.
Bir Telefonla Başlayan Kabus
Bir sabah telefon çalıyor. Karşıdaki ses kendinden emin: “Ben polis memuru, hesabınız FETÖ bağlantılı işlemlerde kullanılmış, acilen parayı güvenli hesaba aktarmalısınız.” Vatandaş, korku ve panikle bankanın mobil uygulamasına giriyor, yönlendirmelere uyarak parasını “güvenli” sandığı hesaba gönderiyor. Birkaç dakika sonra gerçekle yüzleşiyor: Dolandırılmış.
Ama burada asıl soru şu: Gerçekten sadece dolandırıcı mı suçlu?
Bankaların Güvenlik Sınavı
Bankalar yalnızca para saklayan kurumlar değil; müşterilerinin güvenini korumakla yükümlü organizasyonlardır. 5464 sayılı Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanunu, 5411 sayılı Bankacılık Kanunu ve Türk Borçlar Kanunu’nun 66. maddesi açıktır: Banka, kendi organizasyonundaki kusurdan da sorumludur.
Yargıtay 11. Hukuk Dairesi’nin 2023/3790 Esas, 2024/1124 Karar sayılı ilamında da açıkça ifade edilmiştir:
“Müşterinin olağandışı işlemine rağmen uyarı, doğrulama veya bloke işlemi yapılmadan transferin gerçekleşmesine izin verilmesi, bankanın ağır kusuru niteliğindedir.”
Bugün birçok banka, olağandışı saatlerde yapılan yüksek meblağlı transferleri izliyor ama uyarı sistemini çalıştırmıyor, müşterisini aramıyor. Sonuçta, bir tıkla milyonluk dolandırıcılıklar gerçekleşiyor. Bu durumda suç yalnızca dolandırıcıda değil, sistemdedir.
Vatandaş Ne Yapmalı?
Bu tür olaylarda ilk adım, hesabın bulunduğu bankaya derhal yazılı ihtarname göndermektir. Ardından Cumhuriyet Savcılığı’na suç duyurusu ve gerekirse banka aleyhine tazminat veya istirdat davası açılmalıdır.
Dolandırıcıya ulaşmak zor olabilir; fakat bankanın güvenlik açığı ispatlandığında zararın iadesi mümkündür. Zira burada bankalar, sadece para değil, güveni de korumakla yükümlüdür.
Sistem Vatandaşı Korumalı
Bu olaylarda mağdur olan yalnızca bireyler değil, sisteme güvenen toplumun kendisidir. Dolandırıcının numarasını değiştirmesi kolay, ama bankanın sorumluluktan kaçması kolay olmamalı.
Bugün bir başkası, yarın biz… Tek tıkla para çekilebilen bir dünyada, “tek tıkla sorumluluk”tan kaçış olmamalıdır.
Yorumlar
Kalan Karakter: