15 yıl 3600 gün = Kıdem ?

1 Ekim 2020 tarihinde Yargıtay 22.Hukuk Dairesi’nin kapatılması ve bu dairenin başkanının 9.hukuk dairesinde görevlendirilmiş olmasıyla beraber  Yargıtay 9.hukuk dairesi  43 maddelik bir bildiri yayınlayarak geçmiş zamanlarda 9. Ve 22.hukuk dairelerinin zaman zaman fikir ayrılıklarına düştüğü konulara dair bir açıklama getirildi.Bu açıklamalardan bir tanesi de son yıllarda hukuk camiasında en çok tartışılan konulardan biri olan 15 yıl 3600 gün kıdem tazminatı konusu sonunda bir açıklığa kavuştu.
Toplam 3600 gün prim ödenmiş olmak kaydı ile fiili hizmet süresi  15 yıl olanlar emeklilik gerekçesi ile işten ayrılma ve kıdem tazminatı alabilme hakkına sahiptir.Bu husus 1475 sayılı eski İş Kanunun yürürlükte kalan ve halen geçerliliğini koruyan tek maddesi  m.14/5 ‘e dayanmaktadır.
Bu maddeye istinaden işçinin kıdem tazminatına hak kazanması için öncelikle işverene ait işyerinde en az 1 yıl çalışmış olması ve çalışma hayatı boyunca da 3600 gün prim ödenmiş olmak kaydı ile fiili hizmet süresinin 15 yıl olması gerekir. Tartışma konusu olan husus bu hakkın MK md.2 ‘’İyiniyet’’çerçevesinde nasıl ve kaç kez kullanılabileceği konusu olmuştur.Ancak bu son bildiri bu iki soru da açığa kavuştu.
Yargıtay 9. Hukuk Dairesinin 04.04.2006 tarihli kararında, “Düzenlemenin amacı, prim ödeme ve sigortalılık süresi yönünden emeklilik hakkını kazanmış olsa da diğer bir ölçüt olan emeklilik yaşını beklemek zorunda olan işçilerin, bundan böyle çalışma olmaksızın işyerinden ayrılmaları halinde kıdem tazminatı alabilmelerini sağlamaktır. Şüphesiz işçinin bu ayrılmasından sonra yeniden çalışması gündeme gelebilir ve Anayasal temeli olan çalışma hakkının ortadan kaldırılması beklenmemelidir. Bu itibarla işçinin ilk ayrıldığı anda iradesinin tespiti önem kazanmaktadır. İşçinin başka bir işyerinde çalışmak için işyerinden ayrıldığı anlaşıldığı taktirde 1475 sayılı yasaya 4447 sayılı yasa ile eklenen 5. bent hükmü uyarınca kıdem tazminatına hak kazanılması söz konusu olmaz” gerekçesi vardır.
Bu kararında 15 yıl 3600 gün ile işten ayrılacak olan işçinin ayrıldığı anda iradesinin tespitine bakılıyordu. Eğer bu hak kötüye kullanılıyorsa kıdem tazminatına hak kazanamıyordu.Ancak son bildiri ile beraber ‘’iyiniyet’’ kavramı çıkarılmış ve işçi hangi sebeple olursa olsun 1(bir) kereye mahsus olmak üzere 15 yıl 3600 gün ile işten ayrılıp kıdem tazminatına hak kazanmış olacaktır.