New York Times köşe yazarı Thomas Friedman bir köşesinde Trump’ın Gzze önerisini “Trump'ın teklifi bir Amerikan başkanı tarafından şimdiye kadar ortaya konan en aptalca ve tehlikeli Orta Doğu 'barış' girişimidir" şeklinde değerlendirmişti.
Bu aptalca olan “Gazze planı”nın asıl mimarı aslında Trump’ın kendisi değildi. Damadı ve Amerikalı gayrimenkul yatırımcısı olan Jared Kushner’di.
Hatta Middle East Eye adı haber platformunda yapılan değerlendirmelere göre bu plan Trump’ın Başkan seçilmesinden hemen sonra yapılmış değil; plan birkaç yıl önce Trump’ın başkan olacağı düşüncesiyle oturup harita üzerinde detaylıca konuşulmuş ve Başkan olduğunda ortaya atmak üzere deftere not alınmış ve hatta yapay zeka kullanılarak bir takım simülasyonlar üretilmişti.
Aynı haber sitesinde konuyu ele alan başka bir analizde benzer iddialara yer verilşmiş ve “Kushner’in bunu gerçeğe dönüştürecek fonlara ve siyasi bağlantılara da sahip” olduğu belirtilmişti.
Trump’ın damadı olan Kushner birkaç yıl önce lüks tatil köyleri geliştirme hedefiyle özel sermaye fonu Affinity Partners adında bir fon kurmuş ve bu fonu aylar sonra olağan üstü şekilde genişletmiş. Belli ki “Gazze’nin tatil köyü olması” projesinin finansmanı tam olarak hazır.
Zaten daha önce bir röportajında Kushner “"Gazze'nin sahil mülkü çok değerli olabilir. … Orası biraz talihsiz bir coğrafya.. Ama İsrail'in bakış açısına göre insanları buradan çıkarmak ve sonra temizlemek için elimden geleni yapacağımı düşünüyorum..” şeklinde cümleler sarf ettiğinde kafasında aslında projeler hazırdı;kim bilir!..
Oluşturulan bu fonla neler yapılmamış ki; Suudi Arabistan'da 2 milyar dolarlık yatırım yapmış, Sırbistan'ın başkenti Belgrad'daki eski bir Yugoslav askeri üssünü lüks bir otele dönüştürmüş,Katar’la 1.5 Milyar dolarlık bir anlaşma ile yatırım girişimlerinde bulunmuş, Arnavutluk'un Sazan Adası'nda 1,4 milyar dolarlık bir tesis yapmış vs..
Gazze'nin güzel bir Orta Doğu rivierasına dönüştürülmesi vizyonsuzluğu Trump için bu aralar uygulanması muhtemel bir vizyon gibi gelse de sahadaki gerçeklerin şirket masasında çizilenlerden çok farklı olduğunu anlayacaktır zamanla.
Trump bu aptalca planı açıkladığında yanındakilerin şaşkınlığını gözlemleyen gazeteciler bu durumu manşetlerine taşımışlardı. Ama bir gün sonra o şaşkın bakışların sanki yıllarca bu plan üzerinde çalışıyormuş gibi plana onay vermeleri çok ilginç bir durum.
Aslıda ilginç gelmemesi lazım. Zira bir günde Gazze ve Ukrayna’yı satın alacağını söyleyen adamın bir gecede yanındakilerini satın almış olma ihtimali hiç de uzak bir ihtimal değil.
Esasında herkesin aksine Trump’ın kapasitesinin tek başına tüm bunları düşünmeye yetecek dolulukta olduğunu sanmıyorum. Ona bu fikirleri verenlerin başında damadı Kushner geliyor. Muhtemelen coğrafya ya da insan karakterini satı alma işlemlerini Kushner yapıyor ve bunu yaparken yukarıda bahsettiğim fonu alabildiğince cömertçe kullanıyor.
Daha önce İsrail’in “Filistinlileri Mısır alsın” söyleminin fikir babası da kendisi olduğu gibi Negev çölünde güvenli bir bölge “yaratılması” fikri de kendisine ait. Bunları tahmin olarak yazmıyorum, bizzat kendisinin verdiği röportajda bu cümleleri ortada..
Ama Kushner kayınpederi Trump’a göre az da olsa insaflı davranıyor ve Filistinlilerin geri dönüşünün mümkün olabileceğini söylüyor;Trump bu noktada net değil. Net olmadığı gibi geri dönüşleri konusunda olumsuz düşüncelerini imalı şekilde dile getiriyor.
Trump’ın Gazze ve Ukrayna konusundaki akıl tutulması fikirlerinin hanisi “aptal”çok daha tehlikeli bilemem ama görünen o ki dünyayı “”parayla terbiye etmeye çalışan bir “aptalın” neler yapabileceğini bekleyip görmek yerine ona göre tedbirler alınmalı, aksiyonlar belirlenmeli..
Ama şunu söylemeliyim: Gündelik işlerini,yargı iişlerini,siyasetini,arkdaşlığını ve dostluğunu ve hatta aile ilşklerini dahi parayla orantılı olarak yürüten birini satın almak mümkün mü? Evet mümkün..Ona kafasındaki palanlarına alternatif para ve kaynak teklif edip kafasını karıştırmak pekala mümkün.Türkiye de muhtemelen ilişkilerinde bunu göz önünde bulunduracaktır..
Ve bu tür insanlar-ne kadar çok paraları olursa olsun- bütçelerine “artı” olarak sunulacak bir kuruşla dahi terbiye edilmeye müsaitler.. Bazılarınız “mesele kişisel zenginlik değil Amerika’nın zenginliği diye bilir ama onlara da hatırlatırım ki Amerika Trump’ın kişiliğinde şekillendirilmeye çalışulıyor..Vesselam..